ANA SAYFA BAĞLAMA NEDİR? BAĞLAMA DÜZENLERİ ŞELPE TEKNİĞİ Türkülerimiz

 

 Bağlamada Düzenler:

    Türklerin en yaygın sazı olan bağlama, Anadolu'nun çeşitli yörelerinde, çok değişik akortlarla yani düzenlerle çalınmaktadır. Zaten bağlama ailesinde ''düzen'' sözcüğü, tellerin akort edilmesi anlamında kullanılmaktadır. Çok bilinen ve yaygın olan kara düzenin (bozuk düzen) yanı sıra son yıllarda yaygınlaşan ''bağlama düzeni'' en çok bilinen ve kullanılan iki düzendir. Bunların dışında, çeşitli yörelerde, çeşitli adlandırmalarla pek çok düzen vardır. Bugüne kadar tespit edilen başlıca on dokuz düzen aşağıda belirtilmiştir.

   Tablodan görüleceği gibi, bağlamadaki üç grup (alt-orta-üst) telin değişik seslere çekilmesi ile kullanılmaktadır. Çok bilinen ve yaygın olan kara düzenin (bozuk düzen) yanı sıra son yıllarda yaygınlaşan ''bağlama düzeni'' en çok bilinen ve kullanılan iki düzendir. Bunların dışında, çeşitli yörelerde, çeşitli adlandırmalarla pek çok düzen vardır. Bugüne kadar tespit edilen başlıca on dokuz düzen aşağıda belirtilmiştir. Tablodan görüleceği gibi, bağlamadaki üç grup (alt-orta-üst) telin değişik seslere çekilmesi ile değişik düzenler ortaya çıkmaktadır. On dokuz düzenin hepsinde alt teller ''La'' sesi kabul edilip, diğer teller buna göre belirlenmektedir.

  Düzenlerin 
        Adı

                    Seslerinin Adı ve Yeri

Alt
Teller
Orta
Teller
Üst
Teller
Karar Sesleri 
ABDAL DÜZENİ LA LA SOL LA
ACEMAŞİRAN DÜZENİ LA LA FA FA
BAĞLAMA DÜZENİ LA RE
BOZUK(KARA) DÜZEN LA RE SOL LA
ÇARGAH DÜZENİ LA RE SOL
EVİÇ DÜZENİ LA SOL
HÜSEYNİ DÜZENİ LA LA LA
HÜZZAM DÜZENİ LA LA FA# FA#
KAYSERİ DÜZENİ LA LA LA
KÜTAHYA DÜZENİ LA RE RE RE
MİSKET DÜZENİ LA RE FA# FA#
MÜSTEZAT DÜZENİ LA RE FA FA
RAST DÜZENİ LA DO SOL DO
SABAHİ DÜZENİ LA DO LA LA
SEGAH DÜZENİ LA RE
ŞUR DÜZENİ LA LA
ÜMMİ DÜZENİ LA LA RE LA
YEKSANİ(IRIZVA) DÜZENİ LA RE LA LA
ZİRGÜLE DÜZENİ LA FA SOL SOL



Bağlama düzenleri konusunda farklı saptamalar ve görüşler vardır, bunlara aşağıda yer verilmiştir.




Cafer AÇIN'ın Saptamaları :

  Düzenlerin 
        Adı

        Seslerinin Adı ve Yeri

Alt
Teller
Orta
Teller
Üst
Teller
Karar Sesleri 
ABDAL DÜZENİ LA LA SOL LA
ACEMAŞİRAN DÜZENİ LA LA FA FA
BAĞLAMA DÜZENİ LA RE
BOZUK DÜZEN LA RE SOL RE
ÇARGAH DÜZENİ LA RE
EVİÇ DÜZENİ LA SOL
HÜSEYNİ DÜZENİ LA LA LA
HÜZZAM DÜZENİ LA LA FA# FA#
KAYSERİ DÜZENİ LA LA LA
KÜTAHYA DÜZENİ LA RE RE RE
MİSKET DÜZENİ LA RE FA FA
MÜSTEZAT DÜZENİ LA RE FA FA
RAST DÜZENİ LA DO SOL DO
SABAHİ DÜZENİ LA DO LA LA
ŞUR DÜZENİ LA LA
ÜMMİ DÜZENİ LA LA RE LA
YEGAH DÜZENİ LA RE
YEKSANİ DÜZENİ LA RE LA LA
ZİRGÜLE DÜZENİ LA FA SOL SOL

2. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri            





Ferruh ARSUNAR'ın Saptamaları :


                            Tunceli Dersim Halk Türküleri-Elazığ Halkevi Nesriyatı 1937






Sadi Yaver ATAMAN'ın Saptamaları :

                      Türk Halk Çalgıları ve Bağlama Geleneği- 1. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri.





Refik ÜNAL'ın Saptamaları :





                  Türk Halk Musikimizde Bağlama Düzenleri. 2. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri